Tam tự kinh bài 15: 嬴秦氏 DOANH TẦN THỊ – 光武兴 QUANG VÕ HƯNG

嬴秦氏 DOANH TẦN THỊ

*** Xem lại bài 14: 汤伐夏 THANG PHẠT HẠ – 周辙东 CHÂU TRIỆT ĐÔNG

始兼并。 THỦY KIÊM TÍNH.
传二世， TRUYỀN NHỊ THẾ,
楚汉争。 SỞ HÁN TRANH.
高祖兴， CAO TỔ HƯNG,
汉业建。 HÁN NGHIỆP KIẾN.
至孝平， CHÍ HIẾU BÌNH,
王莽篡。 VƯƠNG MÃNG SOÁN.

Video Tam tự kinh bài 15: 嬴秦氏 DOANH TẦN THỊ

Dịch Nghĩa

Họ Doanh Tần mới gồm thâu [1], truyền hai đời [2].

Nước Hán, nước Sở giành nhau thiên hạ nhà Tần [3];

Vua Cao Tổ khởi lên, nghiệp Hán dựng được [4].

Đến vua Hiếu Bình, Vương Mãng cướp ngôi [5].

________________

[1] Nhà Tần nguyên họ Doanh, dòng giống ông Bá Ế đời vua Ngu Thuấn, đến đời Phi Tử được vua Hiếu Vương nhà Châu phong làm nước Phụ Dung, hiệu là Tần. Qua năm 17 đời Châu Bình Vương (753 trước Dương lịch), Văn công đánh được rợ Tây Nhung ở đất Kỳ, vua Bình Vương nhượng đất Tây Châu cho mà phong làm tước bá, lần lần cường thạnh, tới đời Lữ Chánh (Chánh nguyên là con ngoại phụ Lữ Bất Vi), gồm thâu sáu nước và đánh diệt Tây Châu, lấy cả thiên hạ làm vua, ấy là Tần Thủy Hoàng.

[2] Nhà Tần được hai đời: Thủy hoàng đế, Nhị thế hoàng đế, tất cả 39 năm (246-207 trước Dương lịch).
[3] Sở Hạng Võ và Hán Lưu Bang giành thiên hạ nhà Tần.

[4] Hán Vương Lưu Bang đánh diệt được nước Sở, lên ngôi Hoàng đế, ấy là vua Cao Tổ nhà Tây Hán.

[5] Nhà Tây Hán truyền 11 đời (206 -5 trước Dương lịch), đến năm thứ tư vua Bình Đế (5 trước Dương lịch) là vị vua thứ 12 thì bị quyền thần là Vương Mãng cướp ngôi.

光武兴  QUANG VÕ HƯNG

为东汉。 VI ĐÔNG HÁN.
四百年， TỨ BÁ NIÊN,
终于献。 CHUNG Ư HIẾN.
蜀魏吴， THỤC NGỤY NGÔ,
争汉鼎。 TRANH HÁN ĐỈNH.
号三国， HIỆU TAM QUỐC,
迄两晋。 NGẬT LƯỠNG TẤN.

Giải nghĩa

Vua Quang Võ khởi lên [2], lập nhà Đông Hán, truyền bốn trăm năm, trọn tới vua Hiến [3].

Nước Thục, nước Ngụy, nước Ngô giành vạc nhà Hán [4], kêu là đời Tam quốc.

Rồi tới hai nhà Tây Tấn, Đông Tấn [5] liên tiếp nhau.

________________

[2] Vua Quang Võ tên Lưu Tú, khôi phục cơ nghiệp nhà Hán, dời kinh đô qua Lạc Dương, kêu là Đông Hán.

[3] Từ vua Cao Tổ Tây Hán cho tới vua Hiến Đế, Đông Hán được 425 năm (206 trước Dương lịch cho đến 219 theo Dương lịch kỷ nguyên) bị quyền thần Ngụy vương Tào Phi cướp ngôi.

[4] Thục Hán Lưu Bị, dòng giống nhà Hán, cắt cứ Tây Thục, được 1 phần 3 thiên hạ, truyền hai đời đến Hậu đế hàng về Tây Tấn, được 42 năm (221-263). Ngụy chúa Tào Phi, con của Tào
Tháo, cướp ngôi nhà Hán, được 1 phần 3 thiên hạ, truyền năm đời, đến Nguyên đế trao ngôi cho Tây Tấn, được 44 năm (220-264). Ngô chúa Tôn Quyền, em của Tôn Sách, cắt cứ Đông Ngô, được 1 phần 3 thiên hạ, truyền đến Tôn Hạo hàng về Tây Tấn, bốn đời được 58 năm (222-280). Thuở ấy thiên hạ Trung Quốc chia ba như vậy, cho nên kêu là đời Tam quốc, Vạc là của báu truyền quốc.

[5] Tư Mã Viêm cướp ngôi của chúa Ngụy, đánh diệt Thục, Ngô, truyền bốn đời, được 51 năm (265-316). Từ Võ đế Viêm đến Mẫn đế Nghiệp hàng về Hán Lưu Diệu, 4 đời đóng đô tại Lạc Dương, kêu là Tây Tấn. Nguyên đế khôi phục nhà Tấn, đóng đô tại Kiến khương, kêu là Đông Tấn, truyền 11 đời, đến Cung đế Đức Văn trao ngôi cho Tống Lưu Dụ, được 102 năm (317-419).

*** Xem tiếp Tam Tự kinh bài 16: 宋齐继 TỐNG TỀ KẾ – 迨至隋 ĐÃI CHÍ TÙY

Chúc các bạn học tốt tiếng Trung. Cám ơn các bạn đã ghé thăm website của chúng tôi

Nguồn: www.chinese.com.vn
Bản quyền thuộc về: Trung tâm tiếng Trung Chinese
Vui lòng không copy khi chưa được sự đồng ý của tác giả

.